De Duitse auteursrechtenorganisatie GEMA sleept vereniging Musikpiraten e.V. voor de rechter. De vereniging, die in 2009 werd opgericht door musici en leden van de Duitse Piratenpartij, produceerde vorig jaar een CD met songs die onder Creative Commons zijn gelicenseerd. Voor één van de titels op de CD weigert GEMA een verklaring af te geven dat geen vergoeding aan haar verschuldigd. GEMA heeft als collectieve rechtenorganisatie in Duitsland vergelijkbare taken als Buma/Stemra in Nederland, en treedt op namens aangesloten artiesten. Musikpiraten zien de rechtszaak met vertrouwen tegemoet. Het is het staartje van een conflict dat sinds vorig jaar loopt, en toen nog om vijf songs ging. Maar het venijn zit ‘m in de start.
Waar gaat het nu om in Duitsland?
Achtergrond van het conflict is de in 2011 door Musikpiraten georganiseerde wedstrijd ‘FreeMixter‘. De wedstrijd werd voor de derde keer georganiseerd. Een aantal winnende nummers is nu op een exclusieve verzamel-CD uitgebracht. De CD werd in een met de hand genummerde oplage van 2.000 stuks geperst en verspreid. De song waarover het conflict gaat, ‘Dragonfly’, werd in december 2010 onder CC-BY beschikbaar gemaakt via ccmixter.org. De artiesten achter ‘Dragonfly’ hadden het nummer onder het bandpseudoniem ‘Texasradiofish’ ingestuurd voor de FreeMixter wedstrijd. Om het nog gecompliceerder te maken opereren de artiesten individueel ook onder pseudoniem: Electronico en EIRon XChile.
En daar wringt de schoen voor GEMA. De rechtenorganisatie stelt zich op het standpunt dat zij bij gebruik van pseudoniemen niet na kan gaan of voor een song al dan niet een vergoeding verschuldigd is. Christian Hufgard, voorzitter van Musikpiraten, is het daarmee oneens. Volgens hem kunnen auteurs bij GEMA al bij inschrijving een pseudoniem opgeven voor naamsvermelding. Als een pseudoniem niet in de database van GEMA voorkomt, dan kan de organisatie voor die artiest ook geen geld innen, aldus Hufgard. Volgens Musikpiraten zijn de artiesten achter Dragonfly niet aangesloten bij GEMA, en ook niet bij een rechtenorganisatie waar GEMA een rechtenbeheercontract mee heeft gesloten.
Pseudoniemen
De rechter zal zich moeten gaan buigen over de vraag hoe gehandeld moet worden in geval van werken die anoniem of onder pseudoniem zijn gepubliceerd. De Duitse auteurswet geeft, net als de Nederlandse wet, expliciet ruimte voor publicatie onder een andere dan de echte naam van de maker. Het werk is dan net zo goed beschermd. In die zin doet het er niet toe dat er sprake is van muziek waarop een Creative Commons licentie van toepassing is. De Creative Commons licenties zwijgen overigens niet over pseudoniemen. In de licentievoorwaarden is opgenomen dat bij naamsvermelding de naam van de maker of, indien van toepassing, zijn/haar pseudoniem moet worden gebruikt. Daarmee is impliciet vervat dat Creative Commons licenties ook bruikbaar zijn in geval van onder pseudoniem gepubliceerde werken. De rechter zal daar, als hij daar al iets over zegt, naar verwachting niet anders over denken.
Wordt vervolgd.