In navolging van onze recente blogs over open educational resources (OER) vonden we gisteren een mooi voorbeeld hoe dit in de praktijk aangewend wordt. De universiteit van Coventry heeft een fotografiecursus ingericht die door iedereen vrij gevolgd kan worden. Het lesmateriaal voor deze cursus wordt bovendien onder een Creative Commons Attributie GelijkDelen licentie verspreid. Jonathan Worth en Matt Johnson, twee professionele fotografen, hebben de leiding over de lessen. Het curriculum behandelt niet alleen de technische kant van fotografie, maar speelt ook in op de veranderende rol van de 21e eeuwse fotograaf. De cursus wordt elke week gedoceerd aan een aantal fysiek aanwezige studenten, maar tot 35.000 geïnteresseerden kunnen tegelijkertijd mee volgen via het internet.
Worth zegt: “Ik gebruikte altijd het all-rights-reserved principe uit het traditioneel auteursrecht, maar dat had gewoon geen zin meer. Een open cursus kan enkel werken met een Creative Commons licentie. Het gebruik van een vrije licentie was een grote stap voor de universiteit, want het bleek dat het onderwijswezen ook verstokte copyright gebruikers waren.” Hij stelt verder dat de positie van de fotograaf dermate veranderd is doordat iedereen door de komst van digitale camera’s en smartphones een potentiële plaatjesmaker is. Dit heeft er voor gezorgd dat hij afgestapt is van het idee dat zijn voornaamste product als fotograaf de afbeeldingen zelf zijn, maar eerder de kenmerken die hem en zijn werk uniek maken.
Ook voor educatie hanteert hij een gelijkaardige visie: “Net zoals ik dacht dat ik enkel afbeeldingen maakte, dacht de universiteit dat ‘kennis’ haar product was en hun business model was volledig opgebouwd rond een sterke controle van die kennis. Nu realiseer ik me dat de echte waarde niet in de kennis zelf, maar in de leerervaring schuilt. De boodschap in die ervaring wordt enkel uitvergroot door ze open te stellen, vandaar het succes van de open cursus.” Het programma voor 2012 loopt intussen op zijn einde, maar wie interesse heeft in deze undergraduate photography class kan zich op hun site opgeven voor de volgende lessenreeks.
De vraag naar de rol van de fotograaf en zijn product is ook in Nederland erg actueel. Creative Commons Nederland-ambassadeur en professioneel fotograaf Sebastiaan Ter Burg heeft zijn businessmodel al afgestemd op deze evolutie en geeft al zijn werken onder Creative Commons Attributie GelijkDelen-licentie vrij. Zijn foto’s en video’s komen ook allemaal op Flickr en Vimeo en zijn vrij voor hergebruik. Op deze manier komen zijn foto’s op verschillende plaatsen weer boven drijven, waardoor ook zijn naamsbekendheid steeds groter wordt. Kijk zeker eens naar zijn website voor meer informatie over zijn werkwijze.
Creative Commons Nederland vindt dit een interessante en positieve ontwikkeling in het openstellen van onderwijs(middelen) en is benieuwd wanneer dit in Nederland een vervolg krijgt. In tussentijd stellen we ons tevreden met het vooruitzicht van de Universiteit van Nederland.